Słowniczek Bombika
Antylopa
– to kopytne zwierzę roślinożerne, zamieszkujące najliczniej Afrykę, a także Azję i Europę. Jest kilkadziesiąt gatunków antylop, bardzo różniących się między sobą wielkością, budową, kształtem rogów czy ubarwieniem.
Baobab
– to potężne drzewo rosnące na sawannach Afryki i Australii. Nie jest ono bardzo wysokie, bo dorasta do 20-25 m, ale posiada bardzo gruby pień. Największe baobaby mogą mieć obwód pnia do 45 m! Baobab jest drzewem długowiecznym – może osiągać wiek nawet 5000 lat! Owoce tego drzewa, jadalne i bardzo pożywne, nazywane są małpim chlebem. Kora i liście baobabu mają właściwości lecznicze.
Bawół
– to parzystokopytny ssak przeżuwający, żyjący w południowej Azji oraz w Afryce. Zamieszkuje bagienne niziny, lasy tropikalne, stepy i sawanny, ale można go spotkać także w górach do 3000 m n.p.m. Bawoły mają mocną, masywną budowę ciała i osiągają wysokość do 170 cm. Ich rogi rosną przez całe życie. Ich sierść jest czarna, ciemnobrązowa albo ciemnoszara. Żyją w stadach. Żywią się trawami, ziołami, roślinami wodnymi, pędami bambusa, liśćmi drzew.
Bocian biały
– to ptak w Polsce dobrze nam znany . Długość jego ciała wynosi około 1 metra, a rozpiętość skrzydeł około 2 m. Lubi mieszkać na terenach wilgotnych, często w pobliżu osad ludzkich. Odżywia się jaszczurkami, żabami, rybami i drobnymi gryzoniami. Zakłada gniazda na wysokich drzewach, na słupach telegraficznych, kominach i dachach. Jaja wysiadują oboje rodzice. Bociany na zimę odlatują do południowej Afryki. Przebywają więc drogę długości ponad 8000 km, pokonując codziennie około 200 km. Na wiosnę powracają do tych samych gniazd.
Dromader
– to jednogarbny wielbłąd, które występuje głównie w Afryce i południowej Azji. Osiąga wysokość do 225 cm, pokryty jest długą, wełnistą, brązową sierścią. Ponieważ dromadery i ich krewniacy – wielbłądy dwugarbne – zamieszkują przede wszystkim stepy i pustynie, przystosowały się do radzenia sobie bez wody. Ich garby zawierają tłuszcz, z którego ich organizm otrzymuje konieczną do życia wodę. Już od kilku tysięcy lat dromadery są hodowane przez ludzi i wykorzystywane do przenoszenia ciężarów, przewożenia ludzi oraz jako zwierzęta pociągowe. Dromadery dostarczają ludziom także skór, wełny i mleka. Żyją około 29 lat.
Dżungla
– to wiecznie zielony, bardzo gęsty las tropikalny (równikowy). Rośnie na terenach, gdzie temperatura jest zawsze wysoka (24-30oC) i występują obfite opady deszczu. Rośliny w dżungli układają się w wiele warstw. Można tam spotkać mnóstwo lian i paproci. Dżungla rośnie w północno-wschodnich Indiach, nad rzekami: Amazonką (Ameryka Południowa), Kongiem i Nigrem (Afryka) oraz na Archipelagu Malajskim i w Polinezji.
Fatamorgana
– to dziwne zjawisko, o którym bocian Klekotek mówi, że na pustyni „można widzieć to, czego nie ma”. Polega ono na pojawianiu się obrazów przedmiotów, które znajdują się gdzie indziej, choć widać je bardzo blisko. Powstają one w powietrzu, którego warstwy mają różną temperaturę. Na pustyniach można je zobaczyć najczęściej przed południem, kiedy powietrze przy powierzchni ziemi jest bardzo silnie nagrzane. Nazwa tych dziwnych zjawisk to połączone w jedno dwa łacińskie słowa: „fata Morgana”, czyli „wróżka Morgana”. W legendarnych przygodach króla Artura wróżka Morgana często powodowała, że ludzie widzieli to, czego nie było.
Flaming
– inaczej czerwonak to różowy ptak brodzący, który żyje na tropikalnych, podzwrotnikowych i umiarkowanych terenach obu Ameryk, Afryki, południowo-wschodniej Europy i południowej Azji. Zamieszkuje słonawe i słone jeziora oraz ujścia rzek. Ma długie nogi, długą szyję i dziób silnie zagięty w dół, którym sprawnie odcedza z wody nawet bardzo małe żyjątka i rośliny. Gnieżdzi się w olbrzymich koloniach, sięgających nawet setek tysięcy par! W gniazdach zbudowanych z mułu samica składa zazwyczaj 1 jajo, które wysiaduje przez 28 dni. Młode są karmione przez rodziców około 4 tygodni, a po opuszczeniu gniazd tworzą osobne stada, którymi opiekują się dorosłe ptaki.
Gnu
– to duża antylopa zamieszkująca sawanny w środkowej i południowej Afryce. Żyje w ogromnych stadach. Sierść gnu pręgowanego jest szara, z ciemnymi, pionowymi pręgami na szyi i bokach ciała. Kark porasta ciemnobrunatna grzywa. Gnu wyczuwają deszcz z odległości 35 mil. Wędrują więc, by znaleźć zroszone nim pastwiska. W takim pochodzie może uczestniczyć nawet do 1,5 mln zwierząt! Polują na nie najczęściej hieny pręgowane, rzadziej lwy. Zaniepokojone gnu alarmują resztę stada, wydając krótkie prychnięcia, tupiąc i potrząsając głową.
Heban
– to ciemne, bardzo cenne drewno hebanowca – drzewa rosnącego w strefie podzwrotnikowej. Dorasta ono do 12 m wysokości. Jego drewno jest ciężkie, bardzo twarde i odporne na wodę. Po przecięciu pnia hebanowca wyraźnie widać, że jego zewnętrzna część jest jasna, a środkowa – ciemna, przechodząca nawet w czerń. Heban stosowany jest do wyrobu mebli artystycznych, różnych części instrumentów muzycznych (np. czarnych klawiszy fortepianów) oraz wielu przedmiotów ozdobnych.
Hiena
– to ssak drapieżny, z wyglądu trochę przypominający psa, lecz mający przednie łapy dłuższe niż tylne. Hieny można spotkać w Afryce i Azji. Chociaż czasami polują, są zwierzętami głównie padlinożernymi, to znaczy żywiącymi się martwymi, a nie świeżo upolowanymi zwierzętami.
Hipopotam
– to ssak żyjący w pobliżu rzek i zbiorników wodnych w środkowej i południowej Afryce. Ma duże ciało pokryte grubą skórą, wielką głowę z umieszczonymi na jej wierzchu oczami, otworami nosowymi i uszkami oraz cztery krótkie nogi. Osiąga wzrost do 1,65 m, długość jego ciała może wynosić ponad 4 m, a ciężar aż do 3,2 t! Większość życia spędza w wodzie i żywi się głównie roślinami wodnymi. Żyje w dużych stadach.
Jeżozwierz
– to ssak zaliczany do gryzoni. Zamieszkuje południową Europę, środkową Afrykę i południową Azję. Można go spotkać na obszarach pustynnych, stepach i w lasach. W Afryce najbardziej znana jest jeżatka afrykańska. Długość jej ciała wynosi około 70 cm razem z ogonem. Jak wszystkie jeżozwierze, ma ciało pokryte długimi kolcami i twardymi włosami, czyli szczeciną. Potrafi dobrze pływać i wspinać się na drzewa. Żywi się przede wszystkim pokarmem roślinnym, ale lubi też owady.
Kameleon
– to gad, który żyje w Afryce, Indiach, południowej Europie, a największe skupisko kameleonów można spotkać na wyspie Madagaskar. Ta jaszczurka mieszka na drzewach i w zaroślach. Najczęściej ma kolor zielony i brązowy, ale w razie potrzeby potrafi zmieniać kolor skóry i staje się bardzo trudna do odróżnienia od otoczenia. Rozmiary kameleonów mogą być różne: od kilku centymetrów do pół metra. Żywią się owadami, na które polują, wyrzucając błyskawicznie długi, lepki język. W wypatrywaniu pożywienia pomagają im niezwykłe oczy. Są one ogromne i wypukłe, i poruszają się w różnych kierunkach, jedno niezależnie od drugiego. U każdej łapki kameleony mają po pięć palców, ustawionych naprzeciwko siebie, dzięki czemu mogą mocno trzymać się gałęzi. Pomagają sobie przy tym także długim ogonem, który owijają wokół pędów. Kameleony wylęgają się z jajek zakopanych przez rodziców w ziemi pod drzewami.
Kormoran
– to ptak wodny zamieszkujący wybrzeża mórz, jezior i większych rzek wszystkich części świata. Ma długą szyję i długi, zakończony hakiem dziób. Upierzenie jego jest ciemne. Palce dużych stóp są spięte błoną pławną, dzięki czemu ptaki te sprawnie i szybko pływają. Polują przede wszystkim na ryby, nurkując nawet do głębokości 10 m. Są dobrymi lotnikami. Gnieżdżą się w dużych stadach na drzewach lub urwiskach.
Lew
– to jeden z największych kotów drapieżnych, tzn. polujących na inne zwierzęta (np. zebry, antylopy, jelenie). Długość jego ciała osiąga 3 m, wysokość do 85 cm, długość ogona do 90 cm, a ciężar ciała do 250 kg. Grzywa otaczająca szyję i pierś występuje wyłącznie u samców. Lwy zamieszkują Afrykę, na południe od Sahary, oraz część Indii. Żyją w stadach, głównie na terenach otwartych. Polują zwykle samice, samce natomiast żywią się zwierzyną upolowaną przez lwice lub odebraną innym drapieżnikom, słabszym od lwów.
Liany
– to rośliny pnące się lub wijące po drzewach i skałach. Mają bardzo długie, silne i giętkie łodygi. Rosną przede wszystkim w dżunglach, które są bardzo gęste, a przez to mocno zacienione. Liany pną się więc do światła, a kiedy osiągną korony drzew, bujnie się rozrastają i zakwitają.
Mamut
– to przodek słoni, żyjący bardzo dawno temu w okresie lodowcowym w środkowej i północnej Europie, Azji i Ameryce Północnej. Było to ogromne zwierzę, podobne do dzisiejszych słoni, lecz pokryte gęstą, długą sierścią. Miało wielkie uszy i bardzo długie kły, zwane ciosami.
Mangusta egipska
– to ssak drapieżny zamieszkujący Półwysep Pirenejski oraz Afrykę. Długość ciała mierzona od czubka nosa do końca ogona wynosi około 100 cm, z czego 45 cm to ogon. Mangusta prowadzi głównie nocny tryb życia. Mieszka w wykopanych przez siebie norach. Żywi się drobnymi kręgowcami i owocami. Jest zaciętym wrogiem jadowitych węży, na które bardzo chętnie poluje. Nie boi się ich, bo jad węży nie szkodzi manguście. W starożytnym Egipcie była czczona jako zwierzę święte.
Nosorożec
– to duże, ociężałe zwierzę, które bierze swą nazwę od jednego albo dwóch rogów rosnących na nosie. Nosorożce mieszkają w Afryce i południowo-wschodniej Azji. Dorastają do 2 m wysokości, a ważą czasem nawet 3,5 t. Nosorożce mają bardzo grubą, pofałdowaną skórę, która może służyć jako pancerz. Mają słaby wzrok, ale za to bardzo dobry słuch i węch. Żywią się trawą, liśćmi i korą.
Oaza
– to niewielki obszar na pustyni, jakby zielona wyspa, gdzie jest dużo wody i dzięki temu rośnie tam bujna roślinność. Oazy nadają się do zamieszkania i do uprawy zbóż, warzyw oraz drzew owocowych (np. palm daktylowych, drzew cytrusowych czy figowców).
Okapi
– to rzadki ssak z rodziny żyraf, ale mniejszy i niemający tak długiej szyi jak żyrafy. Znamy to zwierzę od niedawna, bo dopiero od 1901 r., kiedy zostało odkryte przez naukowców w gęstych lasach środkowej Afryki. Okapi osiąga wysokość do 170 cm i długość ciała do 210 cm. Ubarwienie krótkiej sierści jest brunatne, z białymi pręgami w górnych częściach kończyn. Żywi się liśćmi i pędami krzewów, drzew i traw. Prowadzi raczej nocny tryb życia.
Oryks szablorogi
– to piękna antylopa zamieszkująca północno-zachodnie obrzeża Sahary. Osiąga wysokość do 140 cm i wagę do 200 kg. Charakterystyczną cechą oryksów są długie, szablaste rogi. Jako zwierzęta pustynne, są bardzo odporne na brak wody – mogą przetrwać bez niej nawet kilka tygodni. Samica rodzi i samodzielnie wychowuje tylko jedno młode. Ten gatunek antylop został objęty ochroną, gdyż grozi mu wyginięcie. Wielu myśliwych chce bowiem upolować oryksa z powodu jego pięknych rogów.
Pelikan baba
– nazywany też pelikanem różowym, to duży ptak wodny o długości ciała ok. 165 cm i ciężarze ok. 10 kg. Zamieszkuje brzegi rzek, rozległe jeziora, a nawet wybrzeża płytkich mórz w Europie, Azji Mniejszej, w Zatoce Perskiej, aż po zachodnie części Indii, oraz w Afryce. Ubarwienie tych ptaków jest białe z różowym odcieniem na brzuchu. Dziób pelikanów jest długi i spłaszczony, zakończony mocnym hakiem. Pod dolną częścią dzioba, żuchwą, znajduje się duża, rozciągliwa kieszeń ze skóry, która ma pojemność 12 l. Pelikany należą do znakomitych lotników i nurków. Żywią się głównie rybami, które łowią pod powierzchnią wody, nurkując z powietrza. Pelikany zakładają gniazda na pływających wyspach lub na platformach, które budują sobie z suchych trzcin.
Pustynia
– to suchy obszar w różnych częściach ziemi. Deszcze nie padają tam wcale albo bardzo rzadko. Nie ma rzek albo płyną tylko czasami, po opadach deszczu. Z powodu braku wody pustynie są prawie zupełnie pozbawione roślinności i nie ma na nich wiele zwierząt. Za dnia na pustyni jest bardzo ciepło, nawet powyżej 50oC, a nocą temperatura może spaść nawet poniżej 0oC. Pustynie mogą być: kamieniste, żwirowe, piaszczyste i ilaste. Największymi pustyniami są: Sahara (Afryka), Ar-Rab al-Chali (Półwysep Arabski), Takla Makan (Azja), Wielka Pustynia Słona (Ameryka Północna), Wielka Pustynia Piaszczysta i Wielka Pustynia Wiktorii (Australia).
Róża pustyni
– to kamienny kwiat, który można znaleźć na pustyni. Nie jest rośliną. Róża pustyni powstaje, gdy z powierzchni ziemi szybko paruje woda. Wtedy rozpuszczone w niej związki chemiczne łączą się w kryształki. Tak rośnie skała, która może przyjmować różne formy. Kryształki kalcytu i gipsu łączą się ze sobą, przyjmując właśnie formę rozwiniętego kwiatu róży.
Sawanna
– to rozległy obszar, na którym rosną wysokie trawy i rzadko rozrzucone drzewa oraz krzewy. Sawanny występują w suchym klimacie Afryki, Australii i Ameryki Południowej. W porze deszczowej trawy sawanny bujnie rozwijają się i zakwitają, a w okresie bezdeszczowym (porze suchej) prawie zupełnie wysychają.
Sekretarz
– jest ptakiem drapieżnym, zamieszkującym otwarte sawanny Afryki na południe od Sahary. Długość jego ciała wynosi 150 cm, wysokość 120 cm, a rozpiętości skrzydeł 210 cm. Nazwa ptaka pochodzi od kilku długich piór na głowie i szyi, które kojarzą się z gęsimi piórami sterczącymi zza ucha dawnego urzędnika. Chociaż sekretarze umieją latać, większość czasu spędzają na wędrowaniu po ziemi w poszukiwaniu pożywienia. Długimi, silnymi nogami tupią w regularnych odstępach, żeby wypłoszyć z kryjówek małe zwierzęta. Kiedy ujrzą uciekającą zdobycz, natychmiast puszczają się za nią w pościg, biegnąc zygzakami. Polują na węże, owady, małe ssaki i ptaki. Sekretarze są bardzo wiernymi ptakami i z reguły tworzą pary na całe życie. Zakładają na drzewach płaskie, koliste gniazda. Samica składa w nich 2-4 jaja, które wysiaduje sama. Pisklęta karmione są przez oboje rodziców, a po 10-11 tygodniach opuszczają gniazdo.
Słoń afrykański
– to ssak zamieszkujący lasy, sawanny i stepy Afryki. Długość jego ciała sięga 9 m, wysokość aż 4 m, a ciężar największych samców przekracza 7,5 tony! Słonie afrykańskie mają wielkie uszy. Powierzchnia takiego ucha dochodzi do 2 m2! Słonie żyją w stadach. Więź pomiędzy członkami stada jest bardzo silna, ranne lub chore zwierzęta są natychmiast otaczane opieką. Słonie żywią się głównie trawą, a w porze suchej gałęziami i korą drzew. Dziennie zjadają do 250 kg pożywienia i wypijają do 200 l wody. Słoń afrykański żyje około 80 lat.
Smocze Góry
– to nie tylko bajkowa kraina. To pasmo górskie na terytorium kilku południowo-afrykańskich państw: Republiki Południowej Afryki, Lesotho i Suazi. Wysokości szczytów Smoczych Gór znacznie przekraczają 3000 m n.p.m.. Najwyższy z nich, Thabana Ntlenyana, wznosi się na 3482 m n.p.m. Wschodnie zbocza Smoczych Gór porastają wiecznie zielone lasy, na zachodzie zaś rozciągają się sawanny.
Smocze zioło
– którego szukał Bombik mogło być jednym z 40 gatunków drzew i krzewów tzw. dracen, zwanych inaczej smokowcami albo smoczymi drzewami. Rosną one w Afryce i Azji. Na Wyspach Kanaryjskich rośnie dracena właściwa, zwana smoczym drzewem, której żywica, tzw. smocza krew, wyciekająca z pnia, ma kolor czerwony i używana jest do wyrobu leków i kosmetyków.
Sokół wędrowny
– jest ptakiem drapieżnym o długości ciała ok. 50 cm i rozpiętości skrzydeł do 120 cm. Można go spotkać w różnych częściach świata. Sokół wędrowny gnieździ się wśród nadmorskich skał, w górach i na wyżynach. Czasami wprowadza się do gniazda porzuconego przez innego ptaka. Można go spotkać także w dużych miastach! Sokoły wędrowne tworzą pary na całe życie. Polują w powietrzu na ptaki mniejsze od siebie. Lecąc na dużej wysokości, wypatrują ofiarę, a potem pikują, czyli zwijają skrzydła i spadają na nią jak kamień. W takim locie osiągają prędkość nawet 300 km na godzinę! Spośród ptaków sokół wędrowny jest więc mistrzem świata w prędkości lotu. Objęto go ochroną, gdyż grozi mu wyginięcie.
Struś
– to największy i najcięższy ptak na świecie: może mieć ponad 270 cm wysokości i ważyć ponad 150 kg. Zamieszkuje pustynie, półpustynie i sawanny Afryki. Ma długą nieopierzoną szyję, silny dziób i wielkie oczy o średnicy 5 cm! Pióra tułowia samca są czarne, a pióra skrzydeł i ogona białe i długie. Samica jest szarobrązowa, a ogon ma jaśniejszy. Struś nie lata, ale ma za to długie silne nogi, dzięki którym biega najszybciej ze wszystkich ptaków (72-96 km/godz.). Żyje w małych stadach, po 5-6 sztuk, żywi się głównie roślinami. Żona strusia składa na ziemi od 2 do 11 jaj. Każde może ważyć nawet do 1,8 kg. Wysiaduje je głównie pan struś! Po 42 dniach wykluwają się z nich pisklęta, którymi także opiekuje się głównie samiec.
Surykatka
– to mały ssak drapieżny zamieszkujący stepy i półpustynie południowej Afryki. Długość ciała wynosi około 30 cm, a ogona do 25 cm. Futerko ma barwę brązowożółtą, w ciemne prążki na grzbiecie, na brzuchu zaś jest jasne. Uszy i końcówka ogona są czarne. Surykatki żywią się owadami i innymi mniejszymi od siebie żyjątkami, a także jajami ptaków i gadów oraz owocami. Żyją w grupach, tzw. koloniach, w norkach, które kopią na terenach otwartych. Kolonii strzegą wartownicy, pilnie obserwujący okolicę i stojący w charakterystycznym słupku. W razie zagrożenia ostrzegają resztę grupy donośnymi dźwiękami.
Szarańcza wędrowna
– to owad występujący na obszarach o ciepłym klimacie, podobny nieco do pasikoników czy świerszczy, które są jego krewniakami. Długość ciała szarańczy wynosi około 5 cm, a jej barwa może być brunatna albo oliwkowozielona. Owady te mają silnie rozwinięte tylne nogi, dzięki czemu mogą wykonywać dalekie skoki oraz duże, szerokie skrzydła, które chowają pod pokrywami. Szarańcza może tworzyć wielkie stada, które odbywają wędrówki w poszukiwaniu pożywienia. Potrafi wtedy wyrządzać wielkie szkody na polach uprawnych. W Polsce także można spotkać szarańczę, ale na szczęście nie wędruje ona w wielkich chmarach. Pojawiają się tylko pojedyncze owady.
Szympans
– to najinteligentniejsza małpa człekokształtna. Zamieszkuje tropikalne lasy Afryki. Osiąga wzrost do 170 cm, wagę do 80 kg. Prowadzi dzienny tryb życia. Noc przesypia w gniazdach, które codziennie buduje na nowo na wysokości nie mniejszej niż 3 m nad ziemią. Szympansy chodzą najczęściej na czterech łapach, podpierając się zgiętymi palcami długich rąk, rzadko w pozycji wyprostowanej jak człowiek. Żyją w niewielkich stadach. Żywią się głównie owocami i różnymi częściami roślin, korą drzew, larwami owadów, ptasimi jajami. Od czasu do czasu nawet polują. Żyją 40-50 lat. Są pod ochroną.
Termity
– to owady, które można spotkać w krajach tropikalnych, a także w południowej Europie. Termity, których zadaniem jest rozmnażanie (królowe i królowie) są duże, osiągają rozmiary nawet do 11,5 cm i mają skrzydła. Pozostali członkowie rodziny (robotnice i żołnierze) są mniejsi i mierzą od 2 do 20 mm. Nie mają skrzydeł, ale za to posiadają duże głowy i silne szczęki. Termity są ubarwione białawo z brązowym odcieniem. Tworzą olbrzymie państwa, w których może mieszkać nawet 5 mln owadów! Żadne owady nie mają tak wspaniale zorganizowanego społeczeństwa. Wszyscy otrzymują swoje zadania. Termity żywią się głównie tymi częściami roślin, które zawierają dużo błonnika. Bardzo lubią drewno. Ich gniazda to termitiery. Są to twarde kopce, które stoją na ziemi i mogą mierzyć nawet do kilku metrów. Wyglądają jak wielkie grzyby, stożki albo wieże. Termity budują także gniazda w koronach drzew lub drążą je w drewnie. Te niezwykłe budowle posiadają tunele doprowadzające powietrze, chodniki dla owadów, komory, gdzie wylęgają się z jajeczek larwy, a także ogrody, w których owady uprawiają np. grzyby. Karmią nimi larwy, nim te zaczną się same odżywiać. Termity bywają wielkimi szkodnikami, gdyż zjadają czasem drzewa, drewniane budowle, a nawet książki w bibliotekach.
Turako olbrzymi
– to piękny, kolorowy ptak występujący w tropikalnych lasach, dżungli i na sawannach Afryki. Długość jego ciała wynosi 65-75 cm długości. Upierzony jest na niebiesko, brzuch ma zielono-żółto-czerwonawy oraz długi, żółty ogon z czarnymi końcówkami. Na głowie nosi charakterystyczny czub z piór. Gdy turaki się kąpią, barwniki ich piór rozpuszczają się w wodzie. Ptaki te odżywiają się głównie owocami, jagodami, nasionami, a także owadami i ślimakami. Głos mają krzykliwy, przypominający śmiech człowieka lub szczekanie psa.
Wąż mahoniowy
– to gatunek węża, którego można spotkać prawie w całej Afryce. Nazywany też bywa afrykańskim wężem domowym, gdyż nie jest jadowity, a w ludzkich domostwach chętnie poluje na szkodniki: szczury, myszy, norniki. Jest to średniej wielkości wąż, nieprzekraczający długości 150 cm (przy czym samce są dużo mniejsze od samic). Ciało węża, pokryte delikatnymi łuskami, ubarwione jest na brązowo, oliwkowo, a czasem nawet na żółto lub czerwono. Na głowie ma dwa jaśniejsze, złotawe paski, które ciągną się aż do początku karku. Młode wężyki, które wylęgają się z jaj, mogą mieć od razu od 15 do 25 cm długości.
Wężówka
– to ptak wodny zamieszkujący zalesione brzegi jezior w tropikalnych rejonach Afryki, Azji, Australii, Ameryki Południowej i Środkowej. Wyglądem przypomina kormorana, ale ma dłuższą od niego szyję i dłuższy, prosty, sztyletowaty dziób. Osiąga długość 85-90 cm, rozpiętość skrzydeł 120-127 cm. Upierzenie ma czarne lub ciemnobrązowe, z jasnymi partiami na skrzydłach. Nogi krótkie, ale za to duże stopy z palcami zrośniętymi błoną pławną, które służą im jako wiosła. Podczas pływania nad powierzchnię wody wynurza tylko wygiętą szyję przypominającą węża. Żywi się głównie rybami. Żyje w dużych stadach, czyli koloniach.
Wydmy
– to pagórki o różnych rozmiarach i kształtach, usypane z piasku przez wiatr. Na pustyniach nie są trwałe, gdyż wiejący wiatr nieustannie je kształtuje. Są to tzw. wydmy wędrujące. W innych bardziej wilgotnych miejscach ich kształt i wielkość są mniej zmienne, gdyż zostają utrwalone przez roślinność.
Zebra
– to ssak z rodziny koniowatych, zamieszkujący stepy i sawanny Afryki na południe od Sahary. Z wyglądu podobny jest do osła i do konia. Zebry można łatwo rozpoznać po czarno-białych pasach, którymi mają pokryte całe ciało. Każda zebra ma swój niepowtarzalny układ tych pasów. Na końcu ogona rośnie im kitka z długich włosów. Zebry żyją w stadach. Żywią się trawą i ziołami. Potrafią biegać z prędkością do 65 km na godzinę. Polują na nie najczęściej lwy. Przed mniejszymi drapieżnikami zebry bronią się uderzeniami kopyt.
Żako
– to ptak z rodziny papug, występujący w środkowej i południowej Afryce. Zamieszkuje nizinne lasy i zadrzewioną sawannę. Osiąga 33-40 cm długości. Upierzenie żako jest szare, tylko ogon ma czerwony. Odżywia się owocami, nasionami i ziarnem zbóż. Nocuje w wielkich stadach (do 5000 osobników) w koronach drzew. Gniazda zakłada w dziuplach starych drzew. Samica znosi 2-4 jaja, które wysiaduje przez około 30 dni. Młode wylatują z gniazda po 70 dniach. Żako należy do ptaków najlepiej naśladujących różne dźwięki i mowę ludzką.
Żmija rogata
– to jadowity wąż żyjący na Saharze i terenach przyległych. Można ją rozpoznać po rogach, czyli sterczących wyrostkach nad oczami. Długość jej ciała waha się od 50 do 60 cm (rzadko bywa dłuższa). Żmija rogata potrafi błyskawicznie zagrzebywać się w piasku, pozostawiając na powierzchni tylko górną część głowy. Poluje głównie na małe gryzonie. Jad wszystkich żmii jest dla człowieka niebezpieczny, ale wykorzystuje się go do produkcji niektórych leków.
Żółw lamparci
– to jeden z gatunków żółwi lądowych zamieszkujących afrykańskie sawanny, choć można go spotkać także w górach, do wysokości 1800 m n.p.m. Osiąga rozmiary do 60 cm. W hodowli może dożyć nawet 75 lat. Ten gatunek żółwi został nazwany lamparcim z powodu wzoru na pancerzu. Na jasnym, żółtawym tle porozrzucane są ciemne cętki o różnym kształcie. Wzór ten może więc trochę przypominać futro lamparta. Żółw lamparci chętnie zjada różne trawy, kaktusy, nie gardzi też fasolą, dyniami i melonami. Czasem można go zobaczyć jedzącego… kości. Kiedy przychodzi pora sucha, przestaje jeść i zapada w sen letni.
Żywe kamienie
– to niezwykłe rośliny, które z wyglądu rzeczywiście przypominają kamienie. Rosną głównie w Afryce Południowej, w szczelinach skalnych i na podłożu żwirowym. Żywe kamienie mają niewielkie rozmiary, maksymalnie kilka centymetrów średnicy. Cała roślina to jedna para mięsistych, zrośniętych ze sobą liści. Co roku wyrasta z niej druga para liści, do której roślina „przepompowuje” soki ze starej. W końcu ze starej pary liści pozostaje tylko wyschnięta skórka. Żywe kamienie kwitną pięknie na żółto lub biało. Ich kwiaty są duże, nietrwałe, lecz za to przyjemnie pachną migdałami. Podczas suszy żywe kamienie kurczą się i zagłębiają w podłożu. W okresach bezdeszczowych czerpią wodę z porannej rosy i gęstych mgieł.
